Postępowanie niefarmakologiczne – co to znaczy w praktyce? Czy chory na POChP, oprócz stosowania leków, ma jeszcze jakieś inne możliwości, by poprawić swój stan zdrowia? Na czym polega postępowanie niefarmakologiczne? Dowiedz się, jakie dodatkowe metody mogą skutecznie wspomóc proces leczenia.
Odpowiednie leczenie to podstawa. Co oprócz tego?
Każdy chory na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) otrzymuje indywidualne leczenie dobrane na podstawie oceny dolegliwości i wyników badań. Jednak oprócz leczenia równie ważnym elementem jest postępowanie niefarmakologiczne. Na wstępie jednak zastanówmy się, jakie są cele, które chcemy osiągnąć w ramach terapii POChP.
Dokąd zmierzamy? Jakie są cele leczenia POChP?
To, co chcemy osiągnąć poprzez zaplanowane postępowanie medyczne można ująć w dwa najważniejsze kierunki działań. Pierwszym z nich jest zmniejszenie nasilenia objawów choroby a drugim redukcja ryzyka zaostrzeń w przyszłości. W ramach tych dwóch głównych celów mieszczą się realne i możliwe do osiągnięcia cele szczegółowe, takie jak:
- Zmniejszenie nasilenia objawów (duszność, kaszel, odkrztuszanie),
- Zapobieganie zaostrzeniom,
- Poprawa czynności płuc,
- Zwiększenie tolerancji wysiłku,
- Poprawa jakości życia pacjenta zależnej od zdrowia,
- Zapewnienie opieki odpowiadającej potrzebom pacjenta,
- Zahamowanie lub spowolnienie szybkości postępu choroby.
Nie samym lekiem człowiek żyje – czyli na czym polega postępowanie niefarmakologiczne?
Niezależnie od przyjmowanych leków, nieodłącznym elementem leczenia powinna być zmiana stylu życia i niektórych nawyków chorego. Działanie takie nazywane jest postępowaniem niefarmakologicznym. Włączenie tych działań do codziennego życia daje zdecydowaną przewagę w dążeniu do realizacji wyżej opisanych celów.
Zaprzestanie palenia to podstawa – na każdym etapie choroby!
“Rzucić palenie? To proste! Robiłem to tysiąc razy!” /Mark Twain/
Ta wypowiedź Marka Twaina pokazuje, jak trudnym wyzwaniem jest zaprzestanie palenia. Trudnym, ale jednak możliwym do zrealizowania! Warto podkreślić, że zaprzestanie palenia papierosów jest najważniejszym czynnikiem zapobiegającym pogłębianiu się choroby.
Dym tytoniowy zawiera wiele substancji drażniących układ oddechowy, powodujących przewlekły stan zapalny w oskrzelach i uszkodzenie miąższu płuc. Dlatego zaprzestanie palenia papierosów ma duże znaczenie na każdym etapie choroby.
Rehabilitacja i szczepienia
Działaniami medycznymi (niefarmakologicznymi) o udowodnionej skuteczności w POChP są także:
- Rehabilitacja oddechowa i ogólnoustrojowa – realizowana zarówno na oddziałach szpitalnych, w ośrodkach dziennych czy ambulatoryjnie. Zmniejsza ona nasilenie objawów POChP, poprawia tolerancję wysiłku i jakość życia, zmniejsza nasilenie odczuć depresyjnych.
- Profilaktyczne szczepienia przeciw grypie i przeciw pneumokokom – niezwykle istotne w zapobieganiu zaostrzeniom POChP. A to przecież jeden z głównych celów leczenia!
Wsparcie dietetyczne, psychologiczne i społeczne
Często pierwszym krokiem do lepszego życia pomimo choroby przewlekłej jest zaakceptowanie własnych ograniczeń i korzystanie z niezbędnej pomocy. Dopiero gdy zaakceptujemy chorobę, możemy nauczyć się patrzeć na życie z chorobą pozytywnie, zmienić niektóre nawyki czy skorzystać ze wsparcia innych osób. Do potrzebnych działań należą:
- Kontrola masy ciała – w przypadku nadwagi lub niedowagi warto rozważyć specjalistyczną poradę dietetyczną,
- Wsparcie psychologiczne w zakresie redukcji lęku, depresji,
- Zapobieganie izolacji społecznej – poprzez grupy wsparcia, pomoc rodziny, pomoc psychologiczną czy opiekę pracowników socjalnych,
- Wolniejsze tempo życia, wykonywanych prac, zajęć, czynności codziennych (zerknij na artykuł o strategiach oszczędzania energii, który znajdziesz TUTAJ)
Podsumowanie
Często wydaje się nam, że leki są jedyną drogą do osiągnięcia poprawy zdrowia. Z dzisiejszego artykułu dowiedzieliście się o wielu innych możliwościach, jakie chory na POChP ma do swojej dyspozycji, aby odzyskać zdrowie i poprawić komfort życia. Pozostaje jedynie zmienić uzyskaną wiedzę w realne działania – w tym Wam serdecznie kibicujemy!
Źródła:
Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. 2022 Global Strategy for Prevention, Diagnosis and Management of COPD. 2022 Report.
Konsultacja merytoryczna: dr n.med. Krystyna Komnata – pulmonolog, internista.
Jeżeli podobał Ci się artykuł i chcesz budować z nami swoją wiedzę o zdrowiu płuc – zapraszamy na regularny, codwutygodniowy newsletter „Życia bez duszności”.